Нэвтрэх хэсэг Нэвтрэх
БНХАУ-ын Ганьсу мужийн шар уйгурууд

Хэвлэлийн нэр: “Монголоведение в начале ХХI века: современное состояние и перспективы развития: Материалы Международной научной конференции, посвященной 100-летию Б. Х. Тодаевой (г. Элиста, 23–26 апреля 2015 г.). Часть I. – Элиста: КИГИ РАН, 2015. – 188”

Зохиогч:  Д.Соронзон

Хамтран зохиогч:

Хэвлүүлсэн огноо: 2015-04-26

Хуудас дугаар: 161-166

Өгүүллийн хураангуй:

Орчин цагийн Хятадын баруун хойд нутагт эрт цагаас соёл, ахуйн хэвшлээрээ ялгарах олон үндэстэн ястан амьдран суусаар иржээ. Өргөн уудам энэ нутаг нь Умард Төвөд, Дорнод Туркестан болон Баруун Хятадын уулзвар заагт орших ба монгол хэлт олон ястан төвлөрөн суудаг газар орны нэг юм. Тэдний өвөг дээдэс энэ нутагт XIII-XIV зуунаас ч өмнө сууж байв. Төвөд, хятад, түрэг хэлтэнтэй олон зуун жил ойр нягт харилцаатай байсны дүнд Хөхнуурын орчин үеийн монгол хэлнүүд нь өөр хоорондоо төдийгүй бусад монгол хэлнээсээ харьцангуй ялгаатай, бие даасан байдалтай болсон байна. Өнөөдрийн байр сууринаас хэлний аль нэгж нь төвөд, хятад, монгол хэлний хэлбэр болох дээр тулгуурлан Хөхнуурын “хэлний холбоо”-ны талаар ярих боломжтой юм. Хөхнуурын хошуудууд энэ бүс нутгийн монгол хэлтнүүдээс ялгардаг бөгөөд тэд одоо хүртэл Шинжаан, Монгол, Халимагийн ойрд аялгуутай олон талаар ижил боловч, ялимгүй эртний шинжтэй ойрд хэлээр ярьдаг.

Өгүүллийн төрөл: Мэргэжлийн нэр хүндтэй сэтгүүлээс орчуулсан өгүүлэл

Өгүүллийн зэрэглэл: Гадаад

Түлхүүр үг: #Монгол хэл #Ганьсу муж #БНХАУ #шар уйгур #орчин үеийн монгол хэл
Өгүүлэл нэмсэн: Д.Соронзон